тлумачэнне слова:
смех, -у, мужчынскі род 1. Характэрныя перарывістыя гукі, што ствараюцца кароткімі выдыхальнымі рухамі, як праяўленне весялосці, радасці і пад. Залівацца смехам. ▪ А дзеці, крыху асвойтаўшыся, пачыналі гусці смялей і весялей. Часамі чулася іх бега[тня] па лаўках, смех і крыкі. Колас. На верандзе казармы на поўныя грудзі спявае прыёмнік.. Да цямна раздаецца здаровы вясёлы смех. Брыль. // Весялосць, жарты або кпіны. І смех там быў, былі і жарты, І кпіны едкія, і злосць. Колас. Ведаюць здаўна на свеце пра тое — смех памагае знішчаць нам ліхое. Дубоўка. / множны лік (смехі, -аў). Дзяўчат спаткаю — смехі-жарты Пасыплюцца, нібы з мяшка: «Дзень — добры, але ты што варты?!» — «А можа ўзяць за прымака?!» Лойка. // у значэнне прыслоўе смехам. размоўнае слова Жартуючы, несур'ёзна. Сказала [Юлька] смехам: «Глянцую драты на лічыльніку, каб блішчалі...» Марціновіч. 2. у значэнне выказнік размоўнае слова Пра тое, што можа рассмяшыць; смешна. Давялося мне там [на «Трэку»] бачыць, У мяшках як людзі скачуць: Два хлапцы залезлі ў мех Ды валтузяцца — аж смех, Так, як тыя парасяты. Крапіва. Смех з панскіх ботаў: адзін згарэў, другі сабака з'еў. З нар. ••• Гамерычны смех (рогат) — нястрымны, грамавы смех. Адзін смех — тое, што і смех (у 2 знач.). Без смеху — сур'ёзна, без жартаў. Выставіць на смех глядзі выставіць. Дзеля смеху — з мэтай пажартаваць, пасмяяцца. (І) смех і гора; (і) смех і грэх — пра тое, што адначасова і смешна і сумна. Качацца са смеху глядзі качацца. Кіснуць ад смеху глядзі ціснуць. Класціся ад (са) смеху глядзі класціся. Курам на смех глядзі курыца. Лопнуць са смеху глядзі лопнуць. Не да смеху каму — няма прычыны, жадання весяліцца, смяяцца. Не на смех — усур'ёз; як след. [Харытон:] — Але ж калі рабіць — трэба не на смех рабіць. Баранавых. Падняць на смех каго глядзі падняць. Пакаціцца (паехаць) ад (са) смеху глядзі пакаціцца. Паміраць (лопацца) са смеху глядзі паміраць. Смех бярэ — хочацца смяяцца. Смех ды і годзе; смех сказаць — тое, што і смех (у 2 знач.). Смеху варта — смешна. (Як) на смех — як для насмешкі.
Русско-белорусский словарь «Скарнік» | слов в базе: 107141
А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Э Ю Я
Белорусско-русский словарь «Скарнік» | слов в базе: 112462
А Б В Г Д Е Ё Ж З І Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы | слоў у базе: 96698
А Б В Г Д Е Ё Ж З І Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я
el-skrynka: lit.serge2@gmail.com